Аймақта мұнайды геологиялық бар­ла­у мен өңдеуден баста­п, оны жоғары сапалы мұнай өнім­деріне қайта өңдеуге дейінгі біртұтас технологиялық тізбегі мен маркетингін ұйымдастырып, тасымалдау жүйесін дамытып отырған бір ғана компания бар. Ол – «ПетроҚазақстан Құмкөл Ресорсиз» АҚ. 120 жылдық тарихы бар Қазақстан мұнайының игерілуінде алдыңғы қатардан көрініп келе жатқан компания Қызылорда облысы экономикасының оң динамика қалыптастыруына да өзіндік үлес қосып келеді. Қазақстандық мұнай сала­сын­дағы көшбасшы компан­иялардың бірі ретінде қоршаған ортаның экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз етіп келе жатқанына да куәміз. Компания басқаруының және компания қызметінің тиім­ділігін үздіксіз арттырып, жұмыскерлердің көшбасшылық қасиеттерін ынталан­дырып және біліктілігін дамыт­а отырып, компания өз акционерлерінің тәжірибедегі, білімдегі, инновациялардағы, технологиялар мен басқарудағы артықшылықтарын пайдалану арқылы даму әлеуетін толық іске асыру тұрғысынан жаңылған емес. Сондай-ақ, компанияға еңбегі сіңген ардагерлерді ардақтап, зейнет жасына жеткен қызметкерлері мен мерейтой иелеріне құрмет көрсету шарасын дәстүрлі өткізіп келеді. Бұл жолы да игі дәстүрінен айнымаған ірі мұнай мекемесі ел тәуелсіздігі мерекесі қарсаңында 20 қызметкеріне дастарқан жайып, құрметті еңбек демалысына шығарып  салды.

- Бүгінде компаниядан зейнет­ке шыққан 167 ардаге­рі­міз бар. «Үлкенге – құрмет, кішіге – ізет» демекші, компания басшылығы мұнайшы ардагерлерін құрмет тұтуға қашанда әзір. Биыл да компанияның 20 қызметкері бейне­тінің зейнетін көру үшін зейнетке шыққан болатын. Тәуел­сіздік күні қарсаңында салтанатты түрде құрмет көрсету бұйырып тұр. Еңбектеріңіз еленіп, құрметті еңбек демалысына шыққандарыңыз құтты болсын! Әрқайсысыларыңыздың еңбек орындарыңыздағы істеген жұмыстарыңыз, жас­тарға берген бағыт-бағдарла­рыңыз – кейінгі буынға үлгі-өнеге. Адал да жемісті еңбек еткен баршаңызға алғысымыз зор, - деді «ПетроҚазақстан Құмкөл Ресорсиз» АҚ вице-президенті Болат Көшербаев шараның ашылу салтанатында.

Өздеріңізге белгілі, биыл Қазақстан мұнайына 120 жыл толды. Яғни, аша тұяқ түлік пен түйе табанның ізін ғана бейнелеп жатқан сайын дала жеріне алғаш рет бұрғы салынғанына осынша уақыт өткен. Мұнай саласының осындай ұлы мерекесімен қатар 60, 70, 80 жас мерейлі мезетін де қабат өткізген мерейтой иелері де назардан тыс қалған жоқ. Шара барысында компания басшылығы Әмірбек Қуанышбаевқа 80 жас, Қазыбай Ахметов, Барлыбай Биманов, Болған Бейім­бетоваларға 70 жас, Нұрпану Бекенова және Айна Ұзақбай­қызына 60 жылдық мерейтойына арналған құттықтау хат тапсырып, естелік сыйлықтар берді.

- Мен компания ашылған 1987 жылдан бері бас бухгалтер болып жұмыс істегенмін. Қазір 25 жылдық еңбек өтілімен зейнетке шықтым. Өте жауапты іс болған соң компанияның барлық сатысынан өттік. Біздің кезімізде бухгалтерлік есепті қолмен жазып-сызатынбыз. Ондай есепті шетелдіктер қабылдамайды, тіпті есеп жоқ деп санайды. Соның барлығын компьютерлік жүйеге алғаш ауыстырған да – өзім. Қазір әріптестерім сол ізбен жұмыс жалғастырып келеді. Еңбегім еленіп, жақсы жұмыс істегенім үшін құрмет грамоталарын алдым. Қазақстан мұнайының 120 жылдығына орай да марапатталдым. Қазір де еңбек ұжымымен араласып тұрамыз. Мереке, мейрамдардан қалдырмай, шақырып тұрады. Жыл сайын зейнеткерлерге азық-түлік пакетін үлестіреді. Қызылорда облысында өз қызметкерлеріне осындай құрмет көрсететін бір ғана компания деп айта аламын, - деп жылы лебізін білдірді 70 жас мерейтой иесі Болған Ескендірқызы.

Компанияның қалыптасуы мен даму кезеңдерінің қайнар бастауында болып, шеберлігін көрсетіп, тәжірибе арқылы зор еңбек сіңірген ардагерлер де қуанышты кейіпте. Кәсібіне шын берілген қажырлы еңбек­шінің айқын үлгісін паш етіп, мұнайшылар қауымының ұр­пақтар сабақтастығының дәс­түрлі жалғасы бола білген жандар үшін ізгі тілек пен ниеттен артық құрмет жоқ. Сондай-ақ, зейнетке шығып жатқан құр­метті қызметкерлер де марапат төрінен көрінді.

- Жалпы еңбек өтілімнің 22 жылын осы компанияда өткіздім. Бүгінде зейнетке шығып жатырмын. Компания басшылығы, ұжым қызметкерлері тарапынан үлкен құрметке ие болдық. Бұдан кейін де байланысымыз үзілмейді деп сенемін. Елеп, ескеріп жатқандарына алғыс білдіремін, - дейді  Мұрат  Мұсаев.

- Бүгінгі зейнет демалы­сына шығып отырған компа­нияның еңбек ардагерлерінің жемісті еңбек еткен жылдарындағы қызметтік тәжіри­белері мол. Сіздердің тынымсыз еңбектеріңіз бен төккен терлеріңіздің нәтижесінде компания абыройы артып келед­і. Алдағы уақытта да біз сіздермен үнемі байланыста боламыз. Еңбек ардагері атанған сіздерден жас мамандардың үйренері көп. Отбасыларыңызға бақыт, еңбектеріңізге жеміс, елімізге тыныштық тілеймін, - деді «ПетроҚазақстан Құмкөл Ресорсиз» АҚ кәсіподақ комитетінің төр­айымы Бақытжан Мұқашева.

Айта кетейік, компаниядан зейнетке шыққан ардагерлер қатарында ең алғашқы мұнай алынған жылдан бастап еңбек еткен мамандар бар. Бүгінде сол аға буын баулыған шәкірт­тер жұмыс кестесін үздіксіз жалғастырып келеді. Шара соңын­да компания еңбек ардагер­леріне азық-түлік толы пакет таратты. Еңбек ардагерлеріне құрмет ретінде «Сырғалым» той орталығының әнші­лері мен би тобы өнер көрсетті.

Н.ҚАЗИ,

А.Тайгунов (сурет)

«Әншінің тілі – дауыс, бишінің тілі – қимыл» дейді. Ал ақынның тілі – сөзі. Әдебиет әлемінде өзіндік қолтаңбасын қалдырып жүргендердің қатары күн санап толығып келеді. Десек те, сөздің киесін ұғынып, сара сөзді сүзгіден өткізу білу де – өзіндік өнер. Өткеннен үлгі алып, өркениетке қол созған бүгінгі саналы ұрпақ ой-өрісі мен терең білімі арқылы тың идея, соны серпілістерімен тәуелсіз ел тарихының жаңа белестерге жетуіне ықпал етуде. Олардың қатарында қолына қаламын серік етіп, жыр жастанып жүрген ақынжанды жастарымыз бар. Сөз әлемінде зергерлігімен топ бастап жүрген жас ақындардың әр жетістігіне қуанамыз. Бүгін де сондай сүйінші жаңалықпен бөліспекпіз.

Жалағаш ауданында Қазақстан Жазушылар Одағының мүшесі, ақын Темірше Сарыбайды еске алуға арналған «Шындық – Тәңір» тақырыбындағы облыстық жазба ақындар жыр мүшәйрасы өтті. Сол текті қалам иелерінің тебірене жазып, арқалана оқыған жыр бәйгесінде «Халық» газетінің тілшісі, ақын Рыскелді Жахман бас жүлде иеленді. Рыскелдінің шығармашылықта ширығып, өркендей беруіне тілектеспіз.

Сыр елінің сөз зергерінің есімін келер ұрпаққа ұғындыру және жастар шығармашылығының өрлеуіне жол ашу мақсатында өткізілген шара ерекше сипатқа ие. Байқау жеңімпаздары ақын атындағы кезекті мүшәйраға қатыса алмайды. Есесіне келесі жылы республикалық көлемде өтетін жыр бәйгесінде бақ сынауға мүмкіндігі бар.

Халық-хабар

Бүгін облыс әкімі Қ.Ысқақов азаматтарды жеке мәселелері бойынша қабылдады. Тұрғындардың басым бөлігі тұрғын үй, әлеуметтік көмек, жұмыссыздық, денсаулық, білім салаларына қатысты болды.

Облыс әкімінің  бүгінгі қабылдауына 40 жуық азамат келді. Тұрғын үй кезегіне тіркелмей, баспана сұрап  келген азаматтарға кезекке тұру заңдылығы түсіндірілді. Пәтер белгіленген ережеге сәйкес реттілігімен, кезең-кезеңімен берілетін болады.

Сонымен қатар, облыс әкімі Қ.Ысқақов  жұмысқа орналасу мәселесі бойынша  облыстық жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасы басшысына жұмыссыз азаматтарды тіркеп, тиісті жұмыстарды жүргізуді  тапсырды.

Бүгінгі қабылдауға облыс әкімінің  гранты бойынша білім алып жатқан жастар да келді.Олардың бірі - Ақжайық Тәжі. Анасы Баян Жайбергенова аймақ басшысына алғысын айтып, ризашылығын білдірді. Ақжайық Тәжі қазір Қорқыт ата атындағы ҚМУ-нің педагогика-психология мамандығы бойынша білім алуда. Қ.Досмайылұлы грант иегерлерін алдағы уақытта жұмыспен қамту мәселесі де назарында болатынын айтып, Тәжі Ақжайыққа  оқуын жақсы бітіріп, білікті маман болуына тілектестігін жеткізді.

Айта кетейік, соңғы үш жыл ішінде облыстағы мектеп түлектерінің 98 пайызы жоғарғы және орта арнаулы оқу орындарына түсуде. 500 -ден аса жеткіншек Ресей Федерациясы Үкіметінің гранты есебінен Ресейдің жетекші техникалық жоғарғы оқу орындарында білім алуда.

Облыс әкімінің баспасөз қызметі

Облыс әкімі Қуанышбек Ысқақов қызметіне кіріскеннен кейін аудан әкімдерін біртіндеп ауыстырды. Ол алдымен 2015 жылдан бері Қармақшы ауданының тізгінін ұстаған Сұлтан Мақашовты Жаңақорған ауданын басқаруға жіберді. Міне, бұл ауыс-түйістің болғанына да 100 күн толыпты. 100 күнде алақандай ауданның тыныс-тіршілігімен толық танысып шығуға мүмкіндік мол. Біздіңше, Қармақшыны 4 жылдан аса басқарған әкім Жаңақорғанды жатсынбаған тәрізді. Бара сала ауданға қарасты елді мекенді аралап, ауылдағы ағайынмен жүздесіп қайтты. Одан бөлек, әлеуметтік желіде әлсін-әлсін жазылған түрлі сын-ескертпелерге өзі жауап беріп отырғанын көрдік.

Сейсенбі күні өңірлік коммуникациялар қызметінде Сұлтан Мақашов аудан көлемінде атқарылып жатқан жұмыстар барысы мен алдағы жоспарлар жөнінде баспасөз брифингін өткізді. Алдымен аудан басшысы өңір тайқазанына тоқталды.

– 2019 жылдың қаңтар-қазан айында жергілікті бюджет 102 пайызға орындалды. Жаңақорған – өнеркәсіп саласы қарқынды дамыған ауданның бірі. Уран, полиметалл кендері молдығымен ерекшеленеді. Кен өндіру саласы бойынша 10 мекеме жұмыс істейді. Ауданда өнеркәсіп өндіру 63790,8 млн теңгені құрап, нақты көлем индексінің өнімі 97,9 пайыз болды. Ал өңдеу өнеркәсібінің өнімдері 35327,5 млн теңгеге жетті, - деді Сұлтан Ысқақұлы.

Жалпы, жаңақорғандық жұрт кәсіпке бейім келеді. Сондықтан шығар, облыста жарияланған «Жаппай кәсіпкерлікті дамытудың үш жылдығы» бекітілген Жол картасына белсенді қатысты. Өзге аудандарға қарағанда көш ілгері болды. Бүгінде ауданда 3952 кәсіпкерлік субъектісі тіркелсе, соның 4304-і белсенді түрде жұмыс жүргізіп жатыр. Онда 7 мыңға жуық адам жұмыспен қамтылған. Тіркелген кәсіпкерлік субъектілері 19600 млн теңгенің өнімін өндіріп, әртүрлі бағытта қызмет көрсетеді. Кәсіпкерлік саласындағы толымды тірліктерге тоқталған аудан әкімі:

– «Еңбек» нәтижелі жұмыспен қамту» бағдарламасы шеңберінде шағын несие бойынша 614,9 млн теңгенің 143 жобасына және гранттар бойынша 435 жобаға 172,9 млн теңге берілді. Сондай-ақ, «Микробизнес-Қызылорда» бағдарламасы арқылы 25 жоба 109,1 млн теңгеге қаржыландырылды. «Бизнестің Жол картасы 2020» бизнесті қолдау мен дамытудың бірыңғай бағдарламасы аясында пайыздық мөлшерлемені субсидиялау арқылы құны 429,4 млн теңге болатын 10 жоба несиелендірілді. Бұдан бөлек, «Қарапайым заттар экономикасы» бағдарламасына ауданда 20 жоба іріктеліп, несие рәсімдеуге байланысты тиісті жұмыстар жүргізілуде. Ал Индустриялдық-инновациялық дамытудың 2025 жылға дейінгі мемлекеттік бағдарламасы аясында республикалық индустрияландыру картасына 1 жоба, өңірлік индустрияландыру картасына 1 жоба енді, - деп атап өтті.

Айта кетейік, республикалық индустрияландыру картасына енген жоба – «Шалқия Цинк ЛТД» АҚ-ның жылдық қуатты 4 млн тонна кен байыту фабрикасы. Шалқия кенішінде 2020-2021 жылдары 2 млн тонна, ал 2022 жылдың соңында 4 млн тонна кен байыту фабрикасы іске қосылмақ. Жоба құны – 235 млрд теңге. Болашақта 1500-ға тарта жергілікті тұрғын еңбекпен қамтылмақ. Ал өңірлік индустрияландыру картасына енген «Қызылорда AGROPlus» ЖШС-нің қуаты жылына 24000 тонна томат пастасын өндіру жобасының құны – 8877 млн теңге. Жоба сәтті жүзеге асырылса, 150 адам жұмысқа орналаспақ.

Аудан әкімі Жаңақорғанда атқарылып жатқан өзге де жұмыстар барысына тоқталды. Биыл аталған өңірде құрылыс саласында қарқын бар. 2019 жылы 53,926 мың теңгеге 11 жоба-сметалық құжаттары әзірленіп, оң қорытындысын алды.

Бұдан әрі Сұлтан Ысқақұлы журналистердің сұрақтарына жауап берді. Бүгінде аудандық тарихи өлектану музейінің жағдайы мәз емес. Құнды жәдігерлер іргетасы сонау 1904 жыл қаланған ғимаратта сақтаулы. Одан бөлек, сол ғимараттың бір бөлігі өзге мекеменің, ал музейге бұл ғимараттың тек 236 шаршы метрі ғана бұйырған. Ең өкініштісі, 10 мыңға жуық экспонаттың тек 747-сі ғана экспозицияға қойылған. Қалғаны қоймада шаң-шаң болып жатыр. Осы мәселе бойынша «Халық» газетінің сауалына аудан басшысы:

– Бұл мәселе менің назарымда. Аудандық тарихи-өлкетану музейін салуға жер телімі берілген. Бұйырса, 2020 жылы жоба-сметалық құжаттарын әзірлеуді жоспарлап отырмыз. Нысанды бюджет қаржысы есебінен саламыз ба, әлде мемлекеттік-жекеменшік әріптестік аясында саламыз ба? Егер музейдің ғимаратын салуға ынталы кәсіпкер болса, келісімшартқа отыруға дайынбыз. Әрине, тарихы тереңде жатқан ауданға тарихи-өлкетану музейі міндетті түрде қажет, - деді.

Соңғы жылдары Жаңақорған ауданындағы білім саласына қатысты сын жиі айтылып жүр. Өңір оқушылары Ұлттық бірыңғай тестілеуде төмен нәтиже көрсетіп келеді. Бұған қатысты аудан басшысы бүй дейді.

– Жақында аудандағы мектеп директорларымен жүздесіп, пікір алмастым. «Мемлекет өз қаржысын бөліп, әр мұғалімге сағатына сай еңбекақыларын беріп отыр. Сіздер сол мектептің менеджер басшысыздар. Бір сөзбен айтқанда, мемлекеттің қызметкерлерісіздер. Ал алдарыңыздағы білім алушы балалар – өнім. Ендеше, неге Сіздер өз өнімдеріңізді өзгеге бересіздер? Неге сіздердің оқушыларыңыз өзге мұғалімнен барып қосымша білім алуы тиіс. Неге олар репититор жалдауға мәжбүр?» деген сауал қойдым. Меніңше, тест жүйесі арқылы оқушының білім деңгейін бағалауға болмайды,- деді Сұлтан Ысқақұлы.

Сөз соңында аудан әкімі алда талай жұмыстың барын алға тартты.

Қозы  Көрпеш  ЖАСАРАЛҰЛЫ