Оқырманнан хат
Келіп кету есептегіші








![]() | Бүгін | 979 |
![]() | Кеше | 2595 |
![]() | Осы аптада | 979 |
![]() | Өткен аптада | 20627 |
![]() | Осы айда | 979 |
![]() | Өткен айда | 81220 |
![]() | Бәрі | 5245875 |
ҰЛТ САУЛЫҒЫ – МЕМЛЕКЕТ БАЙЛЫҒЫ |
21.11.2019 10:20 |
Қазақстандық медицина саласын жаңа деңгейге көтеруге бағытталған жобалардың бірі – «Денсаулық» бағдарламасы. Үш жылдан бері жүзеге асырылып келе жатқан бұл бағдарламаның да мәреге жетуіне аз қалды. Қызылорда облысында аталмыш бағдарлама аясында ауқымды жұмыстар атқарылды.
БАСТЫ МАҚСАТ ҚАНДАЙ? Денсаулық сақтау – қоғамның әлеуметтік өмірінің маңызды саласы. Бірнеше рет қайта құруларды өткеріп, алдағы уақытта да дамытылуы жоспарланып отырған ұлт денсаулығы – еліміздің ұлттық саясатының басты бағыттарының бірі болып табылады. Бүгінгі таңда денсаулық сақтау саласын жетілдіру үшін орасан зор қаржы бөлінуде. Жекеменшік секторды қоса отырып қаржыландыру мен басқарудың жаңа әдістері енгізілуде, сондай-ақ дәрігерлерді оқыту мен олардың қызығушылығын арттыру бойынша жаңа кадр саясаты қалыптасып отыр. Сайып келгенде осының барлығы қолданыстағы заң аясында өзара үйлесімділікпен дамып келеді. Ал, «Денсаулық» бағдарламасының басты мақсаты қандай? Ол: - Қазақстан Республикасы халқы өмір сүруінің күтілетін ұзақтығын 73 жасқа дейін арттыру; - аналар өлім-жітімін – үш есе, нәрестелердің өлім-жітімін екі есе азайту; - Қазақстан Республикасы халқының жалпы өлім-жітімін 2009 жылғы деңгеймен салыстырғанда 30%-ға төмендету; - туберкулезден өлімге ұшырауды 100 мың адамға шаққанда 3,8 адамға дейін төмендету; - 15-49 жас тобында АИТВ жұқпасының таралуын 0,2-0,6% шектерінде ұстап тұруды қамтамасыз ету. Ендігі міндет – халықтың денсаулығын одан әрі нығайтып, саланы дамыта түсу. Медицинада қордаланып қалған түйткілді мәселелерді шешудің қазіргі заманға бейімделген небір оңтайлы тәсілдерін қарастыру – күн тәртібіндегі өзекті мәселе. Осы мақсатта алдыңғы бағдарламалардың жалғасы ретінде «Денсаулық» бағдарламасы дүниеге келді. Бұл құжат денсаулық проблемаларын шешудің 7 маңызды бағытын қамтиды. Негізгі міндеті – қоғамдық денсаулық сақтау жүйесін дамыта отырып, аурулардың алдын алуға бағытталған шараларға көңіл бөлу. Сондай-ақ, денсаулық сақтау жүйесін басқару мен қаржыландырудың тиімділігін арттырып, саланың инфрақұрылымын жетілдіруді көздейді. «ДЕНСАУЛЫҚ» БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ 7 БАҒЫТЫ - Халық денсаулығын сақтаудың негізі ретінде қоғамдық денсаулық сақтауды дамыту; - МСАК-ті жаңғырту және басымдықпен дамытудың негізінде барлық денсаулық сақтау қызметтерін пациент мұқтаждықтары айналасына интеграциялау; - медициналық қызметтердің сапасын қамтамасыз ету; - ұлттық дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету саясатын іске асыру; - ниеттестікті ендірудің негізінде денсаулық сақтау жүйесін жетілдіру және оның қаржылық тұрақтылығын арттыру; - денсаулық сақтау саласындағы адами ресурстарды басқарудың тиімділігін арттыру; - мемлекеттік-жекеменшік әріптестік, инновациялар мен қазіргі заманғы ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың негізінде денсаулық сақтау инфрақұрылымын одан әрі дамытуды қамтамасыз ету. Қазір Қызылорда облысында 32 медициналық ұйым бар. Барлығы 2420 дәрігер және 9040 орта медициналық қызметкер халыққа қызмет көрсетеді. Және 40-қа тарта жеке медициналық ұйымдар жұмыс істейді. Медициналық көмектің сапасын арттыру мақсатында қосымша медициналық учаскелер ашылды. Осыған дейін 13 медициналық учаске ашылды, қазір 1 учаскеге 1647 адамнан келеді. Жыл соңына дейін қосымша 26 медициналық учаске ашылады деп жоспарлануда. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2017 жылғы 3 шілдедегі «Қазақстан Республикасында шұғыл медициналық көмек көрсету ережелерін бекіту туралы» бұйрығына сәйкес 14 алғашқы медициналық көмек ұйымында жедел медициналық көмек бөлімшелері ашылды. 30 жаңа жедел жәрдем бригадасы құрылып, ол 2017 жылмен салыстырғанда 47-ден 77-ге дейін өсті. Нәтижесінде жедел жәрдем қызметкерлерінің қоңырау түскеннен кейінгі науқастың мекенжайына дейінгі жол жүру уақыты 9,8-ден 6,9 минутқа қысқарды. Былтырдан бастап аймақтағы жедел медициналық қызмет көрсететін пункттерде ауруды басқару бағдарламалары енгізілді. Яғни, науқастар туралы мәлімет ауруханаға тіркелген сәттен бастап, электронды базада сақталады және сол арқылы науқасқа ем-дом жасалады, дәрігерлердің жіті назарында болады. Облыста дәрігер мамандардың жетіспеушілігі байқалады. Мәселен, былтырғы жылдың басында 205 дәрігер жетіспеушілігі болса, биыл ол көрсеткіш 121-ге азайды. Естеріңізде болса, 2016 жылы облыс әкімі аймақ медицинасының қажеттілігі үшін резидентураға арнайы гранттар бөлген болатын. Дәл қазір республикалық жоғары оқу орындарында 65 резидент оқып жаста, биыл оның 15-і оқуларын аяқтағалы отыр. Денсаулық сақтау саласын цифрландыру аясында медициналық ақпараттық жүйелер облыстың барлық медициналық ұйымдарында 100% енгізілген. Барлық ұйымдарды компьютерлік техникамен жабдықтау 100%-ды, ал интернетпен қамтамасыз етілу 86%-ды құрайды. Оның ішінде қалалық және аудандық медициналық мекемелер деңгейінде – 100%. 2019 жылдың 8 айында 1000 тұрғынға шаққандағы өлімнің жалпы коэффициенті 3,5%-ды құрады (2018 жылдың 8 айында - 3,4%), 2019 жылдың 8 айында туу коэффициенті 2,4%-ға төмендеді. Нәрестелер өлімінің коэффициенті өткен жылмен салыстырғанда 2,1%-ға артып отыр. Былтыр облыста ана өлімінің 2 жағдайы тіркелсе, биыл 1 ана өлімі болған. Көрсеткіш 50%-ға төмендеген. Былтырғы жылмен салыстырғанда туберкулез ауруының деңгейі 4,8-ға төмендеді. Қатерлі ісік ауруынан 100 мың адамға шаққандағы ауру деңгейі жыл басынан бері 101,5-ті құрады (2018 жылдың 8 айында - 101,3) және аты жаман аурудан болатын өлім-жітім көрсеткіші 20,7%-ға төмендеді. Ал жарақаттанудан, уланудан және жазатайым оқиғалардан болатын өлім деңгейі ағымдағы жылдың 8 айында 46,3% -ға өсіп, 20,2%-ды құрады.
МӘМС жүйесімен қызылордалықтардың 83 пайызы қамтылды
Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесін енгізу үшін облыста арнайы штаб құрылды. Жоспарға сәйкес, Қызылорда қаласы мен 7 ауданның барлық орталық көшелерінде, сондай-ақ облыстық денсаулық сақтау басқармасына қарасты медициналық ұйымдарда (нысандар саны - 32), Халыққа қызмет көрсету орталығында, «Қазпошта» бөлімшелерінде (нысандар саны - 33) МӘМС жүйесіндегі өзгерістер туралы халықты хабардар ету үшін жарнамалар, баннерлер мен стендтер салу тәртібі жаңартылды, сонымен қатар бейнероликтер LED экрандарында көрсетілді. МӘМС туралы облыс тұрғындарын ақпараттандыру аясында 108 905 дана ақпараттық материалдар дайындалды және таратылды (49 800 буклет, 49 715 парақша, 9400 флаер). Сонымен қатар WhatsApp мессенджері арқылы 40 000 абонентке OSMS жүйесі туралы бейнелер, 70 000 SMS хабарлама жіберілді. Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіне көшуді жүзеге асыру мақсатында (әсіресе ауыл тұрғындары) облыстың елді мекендерінде медициналық ұйымдардың қызметкерлерімен бірлесе отырып, 544 286 адамды қамтыған түсіндірме жұмыстары жүргізілді. Нәтижесінде Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына 5 млрд теңге қаржы жиналды. Тұрғылықты мекенжай бойынша түсіндірме жұмыстары 113351 адамға жоспарланып, оның 86072-сі МӘМС жүйесіне қосылды. Айта кетейік, олардың 44314-і – жұмысшылар, 1274-і – жұмыссыздар, 5002-сі – тіркелмеген жұмыссыздар, 466-сы – өзін-өзі қамтығандар, 690-ы – жеке кәсіпкерлер және 5854-і – әлеуметтік жәрдемақы алушылар. Республика жұртшылығының 95%-ын МӘМС жүйесімен қамтамасыз ету жоспарда болса, бұл көрсеткіш Қызылорда облысында 83%-ды құрап отыр. Қазіргі таңда 26 мыңға жуық халықтың санатын анықтау бағытындағы жұмыстар жалғасуда. МӘМС жүйесін іске асыру медициналық қызметтердің көлемін арттырып, материалдық-техникалық базаны жақсартады, ауруханаға жатқызу кезегін азайтып, медициналық қызметтердің тарифтерін және медицина қызметкерлерінің жалақысын еселейді. ТҮЙІН. Денсаулық сақтау саласының 2016-2019 жылдарға арналған «Денсаулық» мемлекеттік бағдарламасының негізгі мақсатының аясында 2050 жылға дейін әлемдегі дамыған 30 елдің қатарына ену және адамның өмір сүру ұзақтығын 80 жасқа дейін ұзарту жоспары тұр. Бас-аяғы жеті бағытқа негізделген бағдарламаның аяқталуына да санаулы мерзім қалды. Салада қаржы жеткілікті, тек қолға алынған жобалар мен жоспарлы жұмыстарды сапалы атқарып шығу ғана тұр.
Керім ҚЫСТАУБАЙ |