«Оның бүркеншік аты – Пеле. Футболды жақсы көретін, жанын сала ойнайтын. Жылдамдығында шек жоқ. Осыдан 50 жыл бұрын, 19-20 жасымызда Алматы мемлекеттік консерваториясында Төлепберген Әбдірашевпен бірге бес жігіт бір бөлмеде тұрдық. Ауылдан келгенбіз. Қалтамызда тиын-тебеніміз де аз болды. Ішіміздегі ең пысық, ең жылдамымыз Төлепбереген еді. Вокзалға бару керек, троллейбусқа ақша керек деген сынды «керектеріміз» көп болатын. Сондай уақыттардың бірінде Төлепберген «мен қазір ақша жинап әкелемін» дейтін де 1 сағаттан кейін қайдан  табатынын білмеймін, қолына 1 сом ұстап келетін. Оған 2-3 бөлке нан, 1 қорап халуа алып, бәріміз бөліп жейтінбіз».

Азаттық таңымен бірге келген тарихымыздағы көптеген ақтаңдақтарды ашу, көмескіленген ұлттық сананы жаңғырту сияқты үлкен міндеттерді жүзеге асыруда­ көрер көз, сезер жүрек болса, қаламгерлеріміз атқарған істер аз емес. Жаңа тарих үдесінде өмірге бітімі бөлек көркем дүниелер келе бастады. Олар кейде жаңа өмір көктемінің алтынкүрек өкпегіндей еді. Сондай туындылардың бірі – жазушы Сайлаубай Жұбатырұлының «Абыржы» романы. Баяны үш кітапқа ұзаған бұл шығарманы «бітімі бөлек дүние» деуімізге бірнеше себеп бар. Біріншіден, кітаптың көтерген жүгінің ауырлығы мен ауқымдылығы. Көркем шығармаларымыздың кейде шектеулі бір кеңістік проблемасынан аса алмай, онда да тайыз қалқып «өте шығатын» бір әдеттері бар.

Еліміздегі 20 мыңнан аса мұғалім Ұлттық біліктілік тестілеуінің межелік деңгейінен өте алмады. Иә, сырт көзге сүйкім­сіз, құлаққа түрпідей тиетін жаңа­лық. Осыдан соң, ел ішінде мұғалімдерге бірқатар жаман сөздер айтылып, жазылып жатыр­. “Баламызды кімдерге оқытып жүрміз?”, “Айлығына қанағаттанбай, ақшасын көбейтуді сұрап жүрген жандардың білімі осындай екен”, т.б. Біз ешкімнің жеке не жалдап алған адвокаты емеспіз. Сондықтан, тек өз ойымызды ғана айтып көрмекпіз.

Негізгі білімді аяқтап, мектептен түлеп ұшқан біздерге жаңа оқу орны, аттестация, сынақ кітапшасы, студенттік билет таңсық дүние болды. Жаңа ортаға сіңісіп кету алғашқыда қиын болғанымен, 2 ай ішінде топтастарыммен бауырдай аралас­ып кеттік. Колледж қабырғасында оқу біз үшін мақтаныш болғандай, «куратор» деп топ жетекшімізді күтіп отырамыз. Мектептегі 45 минуттық сабақ кестесіне үйреніп қалған біздерге колледждегі 90 минут ауыр тиді. Ең шулы топ болдық, әрине ер балалардың көптігінен. Осы себепті жетекшілеріміз тұрақтамайтын. Оған да етіміз үйреніп кетті.

Қоғам  бір  қалыпта  тұрмайды. Сәйкесін­ше, әр дәуірдің өзіне тән ерекшелігі, сұра­нысы болатыны сөзсіз. Үйдің үлкендері «біз­дің бос уақытымыз ізденумен, кітап, газет-журнал оқумен  өтті» дейді. Сенейік. Күл­тегін заманында да кейінгі ұрпаққа көңілі толмаушылық болған деседі. Қай кезеңде де солай. Мұны орынды деп қараған жөн. Бүгін­гі буын өкілдері қолы қалт етсе ұялы теле­фонға үңіліп, сағаттап селфиге түсуге әзір. Осыны  оғаш  көретін аға буын өкілдері жаңа ермекті  жақтырмай  жатады.