Қазақ «Ең тәтті де – тіл, ең ащы да – тіл, ең жұмсақ та – тіл, ең қатты да – тіл» дейді. «Жұмсақ тіл – жорға желісті, Білдірмейді бүлкегін» деген парсы мақалы бар. Мұнымен айтпағымыз ұғынықсыз болса, тарқатайық. Қытайда бір тармағы тілге бағытталған «Жұмсақ күш» деген саясаттың ықпалы зор. Бұл – әлемдік қауымдастықта өздерінің имиджін қалыптастыру үшін әлеуметтанушылар мен саясаттанушылардың сүзгісінен өткен бағдарлама. Тіл мәселесі төңірегінде сөз қозғал­ған мұндай бағдарламалар мен стратегиялар, үндеулер, мақалалар бізде жетіп артыла­ды. Жүзеге асуы жанданып кеткендерін есепке алмағанда «Болашаққа бағдар­: Рухани жаңғыру» мақаласының өзінде «Ұлттық салт-дәстүрлеріміз, тіліміз бен музыкамыз, әдебиетіміз, жоралғыларымыз, бір сөзбен айтқанда ұлттық рухымы­з  бойымызда  мәңгі  қалуға  тиіс»  делінген.

«Отан қорғап, сарбаз сапына қосылады» деп үкілі үміт артып отырған­ бөріктілердің арасында әскери борышын өтеуден қашып жүргендер бар. «Қашқындарда­н» бөлек, республиканың түкпір-түкпіріне немесе өзге мемле­кеттерге жұмыс істеуге барып, нақты мекенжайсыз, хат-хабарсыз кететіндерге де дауа болмай отыр. Осыған­ байланысты әскерге шақырылушыларды жергілікті әскери­ басқару органдарына шақыру мүмкін емес. Мекенжай бойынша тұратын ата-аналары, туған-туыстары әскерге шақырылушы туралы қандай да бір мәлімет беруден бас тартады немесе шынымен ешқанда­й мәліметтер білмейтінін алға тартады екен. Бұл туралы Қызылорда  қаласы  әкімінің  аппарат  мәжілісінде  айтылды.

Қызылордада нан бағасының қымбаттағанына көп уақыт өте қойған жоқ. Желтоқсан айының басынан бастап жолаушылар тасымалына өзгерістер енгізіліп, 2020 жылдан бастап қолма-қол жолақы төлемі 150 теңгені құрайды деген жаңалықтың жарғақ құлаққа тигені де жақында. Ендігі кезек газ бағасына тіреліп тұр. Аймаққа қарасты аудан орталық­тары мен қала маңындағы елді мекендерді көгілдір отынмен қамтамасыз ету жұмыстарының жалғасып келе жатқанына бірнеше жыл болды. Бұл жұмыстардың барлығы «Бейнеу – Бозой – Шымкент» магистралды газ құбырының бойында қарастырылған бұрыптар арқылы жүзеге асырылуда. Бір өкініштісі, «енді аудандар мен ауылдық округтер көмір тасып, күл шығармайтын жағдайғ­а жетті» деп қуанып жүргенімізде «көгілдір отын бағасы қымбат­тайды»  деген  ақпарат  тарады.

Білім беру саласында қордаланған мәселе өте көп. Салынбаған мектеп, мектепке сыймаған бала, игерілмеген ақшаны айтпағанда, оқулықтың жайы оңбай, мұғалімдерді қағаз­бастылықтан құтқаратын дені дұрыс жүйе болмай­ тұр. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт­ Тоқаев Жолдауында қала мен ауыл мектептері арасындағы орта білімнің сапасы алшақтап  бара  жатқанын атап өтті. Оған себеп – ауылдық жерлерде білікті педагог кадрлардың тапшылығы. Расында да, білікті педагог жетіспей­тін қоғамда мұғалім мәртебесі туралы­  әңгіме  қозғаудың  өзі  артық. Соңғы 15-20 жылда қалыптасып үлгерген қасаң пікірдің түп-төркіні қайда жатыр? Жыл сайын жалақысын көтеріп, әрідегі мәселені әлеуметтік жағ­дайдың  оңалуымен шешеміз деген шешімнің  маңызы  бар  ма?

Жануарлар мен өсімдіктерді қорғау туралы тоқтам өркениетті елдерде бірте-бірте қалыптасты. Еуропа, Ресей, Қытай, Үндістан, Жапония елдерінде де табиғат­ байлықтары мен жануарларына деген ерекше көзқарас бар. Ал Мәскеу маңындағы ормандар қойнауын­дағы табиғат байлықтарын «патша қазынасы»­ деп жариялап, арнайы жарлық шығарған кім екенін білесіз бе? Білмесеңіз, айтайық. Ол – орыс патшасы І Петр. Тіпті өзен бойынан 3 шақырымға дейінгі жердегі ағашты кескендерді де қатаң жазаға тартқан да – осы  патша. Ал біз табиғат «бөлшектерін» қалай қорғап жүрміз?